Doel(en)
Werkgevers een betere toegang geven tot het niet werkende deel van de beroepsbevolking.
Omschrijving
In tijden van krapte op de arbeidsmarkt wordt de stille arbeidsreserve min of meer over het hoofd gezien, terwijl daar veel mogelijkheden liggen om openstaande vacatures te vervullen. Zeker 80% van de niet-werkenden is qua opleiding en werkervaring vergelijkbaar met de werkende beroepsbevolking. Hun gemiddelde leeftijd is wel hoger dan die van de werkende beroepsbevolking, hetgeen een van de verklarende factoren is waarom zij moeilijker aan het werk komen. Andere verklaringen zijn: angst voor de arbeidsmarkt wegens negatieve ervaringen zoals vele afwijzingen op sollicitaties; geringe transparantie van de arbeidsmarkt; de armoedeval; inkomen van de partner; de arbeidsbemiddeling is met name gericht op het verkleinen van het aantal uitkeringen.
Historie
Het overheidsbeleid m.b.t. werkzoekenden is niet bevorderlijk voor het ontsluiten van de stille arbeidsreserve. De sollicitatieplicht pakt na verloop van tijd negatief uit op de motivatie van werkzoekenden met een uitkering. De armoedevaleffecten versterken dit nog. De arbeidsbemiddeling laat niet-uitkeringsgerechtigden links liggen. Het beeld bij werkgevers dat je beter jongeren kunt aantrekken dan ouderen wordt niet gecorrigeerd. Het beeld dat niet-werkenden liever niet willen werken wordt niet gecorrigeerd. Het beeld dat niet-werkenden weinig capabel zijn wordt ook niet gecorrigeerd. Terwijl al deze beeldvorming grotendeels niet klopt met de werkelijkheid.
Hoe / werkwijze
- Met betere voorlichting aan werkgevers zullen zij sollicitanten uit de stille arbeidsreserve meer kans bieden om met hen in contact te komen. Dat zou een fundament leggen onder pogingen van arbeidsbemiddelaars om alsnog de stille arbeidsreserve te gaan ontsluiten, wat in tijden van krapte op de arbeidsmarkt en krapte op de woningmarkt een goede zet zou zijn.
- Grootschalige regionale matching lijkt de beste aanpak manier voor een effectieve bemiddeling. Daarbij worden enerzijds alle vacatures (ook latente vacatures) in de regio geïnventariseerd en anderzijds alle niet-werkenden die eigenlijk wel aan de slag zouden willen. Hiermee kunnen in een klap vele vacatures worden vervuld, hetgeen veel doelmatiger is dan per vacature te gaan zoeken naar werkzoekenden (veelal ook buiten de regio).
- Zo’n inventarisatie is natuurlijk geen sinecure, want er moet binnen een kort tijdsbestek aan beide kanten veel informatie worden verzameld. Deels kan dat online, maar aanvullend zijn nadere contacten met werkgevers en niet-werkenden nodig en dat vergt een forse inzet van bemiddelaars.
Voorwaarden
Voorlichting helpt alleen als het langere tijd wordt volgehouden, dus er is voldoende budget nodig om dat te kunnen doen. De voorlichting dient ook overtuigend te zijn en dat kan alleen met een goede onderbouwing met kennis op het gebied van de arbeidsmarkt.
Grootschalige regionale matching vergt een goede voorbereiding, een capabele uitvoeringsorganisatie en een ruime budget.
Bronnen / meer informatie / advies
- Het Economisch Instituut MKB (EIM, tegenwoordig onderdeel van Panteia) heeft rond 2000 een ‘vacaturescanner’ ontwikkeld en ook meermalen toegepast. Met dit instrument kunnen binnen korte tijd via telefonische interviews de meeste vacatures in de regio worden opgespoord.
Met grootschalig opsporen van niet-werkenden is nog geen ervaring opgedaan.
De eenvoudigste aanpak lijkt om aan gemeenten te vragen hun inwoners te benaderen met het verzoek om zich te melden voor een nader contact met arbeidsbemiddelaars. Het zou goed zijn om daarvoor enkele experimenten uit te voeren. - Peter van Hoesel ([email protected]) is graag bereid om hier een inhoudelijke bijdrage aan te leveren.